Endokardit Hakkında Aradığınız Her Şey
Endokardit, kalbin iç yüzeyini kaplayan endokardiyum tabakasının iltihaplanmasıdır. Bu durum genellikle bakteriyel enfeksiyonlar nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Ancak mantar veya diğer mikroorganizmalar da endokardite yol açabilmektedir. Endokardit, hızlı bir şekilde teşhis edilip tedavi edilmediğinde yaşamı tehdit edici olabilmektedir. Bu nedenle erken teşhis oldukça kritiktir.
Endokardit Nedir?
Endokardit, kalp kapakçıkları dahil olmak üzere kalbin iç yüzeyini kaplayan zarın (endokardiyum) enfeksiyonudur. Enfeksiyon genellikle kan dolaşımına giren bakteriler veya diğer mikroorganizmalar tarafından başlatılmaktadır. Bu mikroorganizmalar, kalp kapakçıklarında veya endokardiyum üzerinde birikerek inflamasyona ve enfeksiyona neden olabilmektedir.
Endokardit iki türde karşımıza çıkmaktadır. Bunlar aşağıdaki gibidir:
-
Enfektif Endokardit: Bakteri, mantar veya diğer mikroorganizmaların neden olduğu enfeksiyondur.
-
Non-Enfektif Endokardit: Bakteriyel enfeksiyon olmadan ortaya çıkan endokardittir.
Endokarditin Belirtileri Nelerdir?
Endokarditin belirtileri, enfeksiyonun türüne ve şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir. Yaygın belirtilerden bazıları aşağıdaki gibidir:
-
Yüksek Ateş ve Titreme: Sürekli yüksek ateş ve titreme yaygın belirtiler arasındadır.
-
Yorgunluk: Kronik yorgunluk ve halsizlik hissi.
-
Kalp Üfürümleri: Yeni veya değişen kalp üfürümleri.
-
Kas ve Eklem Ağrıları: Vücutta genel ağrı ve rahatsızlık.
-
Kilo Kaybı: İştah kaybı ve açıklanamayan kilo kaybı.
-
Ciltte Küçük Kırmızı Noktalar: Peteşi adı verilen ciltte küçük kırmızı noktalar.
-
Gece Terlemeleri: Gece terlemeleri ve soğuk terlemeler.
Endokarditin Nedenleri Nelerdir?
Endokardit genellikle bakterilerin kan dolaşımına girip kalbin iç yüzeyine yerleşmesiyle oluşmaktadır. Kan dolaşımına giren bakteriler, vücuda birçok yolla girebilmektedir:
-
Diş Çekimi veya Diş Etlerinde Enfeksiyon: Ağız sağlığının ihmal edilmesi, bakterilerin kan dolaşımına girmesine neden olabilmektedir.
-
Cerrahi Prosedürler: Özellikle kalp cerrahisi veya başka invaziv prosedürler sırasında bakteriler kan dolaşımında girebilmektedir.
-
İğne Kullanımı: Kirli iğnelerle uyuşturucu kullanımı veya sağlık hizmetlerinde steril olmayan ekipman kullanımı nedeniyle bakteriler kan dolaşımına girebilmektedir.
-
Cilt Yaralanmaları: Derin cilt yaralanmaları veya enfeksiyonlar nedeniyle de bakteriler kan dolaşımına girebilmektedir.
Risk Faktörleri
Endokardit risk faktörleri genel olarak aşağıdaki gibidir:
-
Önceden Geçirilmiş Endokardit: Önceden endokardit geçirmiş kişilerde tekrarlama riski daha yüksektir.
-
Yapay Kalp Kapakçıkları: Protez kapakçıklar, bakterilerin tutunması için uygun bir yüzey sağlamaktadır.
-
Kalp Kusurları: Doğuştan gelen veya sonradan gelişen kalp kusurları risk faktörleri arasındadır.
-
Bağışıklık Sistemi Zayıflığı: HIV/AIDS, kanser tedavisi gibi bağışıklık sistemini zayıflatan durumlar da risk faktörlerindendir.
Endokarditin Teşhisi Nasıl Konulur?
Endokardit teşhisi; tıbbi öykü, fizik muayene ve çeşitli testlerle konmaktadır. Yaygın olarak kullanılan teşhis yöntemleri aşağıdaki gibidir:
-
Kan Kültürleri: Kan örnekleri alınarak bakterilerin varlığı kontrol edilmektedir. Pozitif kan kültürleri, enfeksiyonun kaynağını belirlemede yardımcı olmaktadır.
-
Ekokardiyografi: Kalbin ultrason görüntüleri, kalp kapakçıklarındaki ve endokardiyum üzerindeki enfeksiyon belirtilerini gösterebilmektedir.
-
Elektrokardiyogram (EKG): Kalbin elektriksel aktivitesi ölçülerek kalp ritmi ve işlevi değerlendirilmektedir.
-
Diğer Görüntüleme Teknikleri: Bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi yöntemler de kullanılabilmektedir.
Endokarditin Tedavisi
Endokardit tedavisi, enfeksiyonun türüne ve şiddetine bağlı olarak değişmektedir. Tedavi genellikle hastanede yatarak yapılmaktadır.
-
Antibiyotik Tedavisi: Bakteriyel endokardit vakalarında yüksek doz antibiyotikler intravenöz olarak verilmektedir. Tedavi süresi genellikle 4 – 6 haftadır.
-
Cerrahi Müdahale: Kalp kapakçıklarında ciddi hasar varsa veya enfeksiyon antibiyotiklere yanıt vermiyorsa, cerrahi müdahale gerekebilmektedir. Cerrahi, enfekte kapakçıkların onarımı veya değiştirilmesi amacıyla yapılabilmektedir.
-
Destekleyici Tedavi: Ateş düşürücü ilaçlar, ağrı kesiciler ve genel sağlık desteği verilebilmektedir.
Endokardit, erken teşhis edilip tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bir hastalıktır. Bu nedenle belirtiler ortaya çıktığında hemen tıbbi yardım almak ve doktor önerilerini dikkatle takip etmek hayati öneme sahiptir. Sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları ve düzenli sağlık kontrolleri, endokarditten korunmanın ve genel kalp sağlığını korumanın en etkili yollarıdır.