Bradikardi (Yavaş Kalp Hızı): Nedir, Belirtileri, Tedavisi
Bradikardi, yetişkin bir bireyde kalp atım hızının dakikada 60'ın altına düşmesi durumudur. Normalde sağlıklı bir yetişkinin kalp atış hızı dakikada 60 ile 100 arasında olmalıdır. Ancak bu hız 40'ın altına düşerse veya belirtilere yol açarsa tehlikeli hale gelmektedir.
Yavaş kalp hızı nedir sorusunun cevabı, kalbin yeterli kan pompalayamadığı bir ritim bozukluğu olarak tanımlanır. Tedavi edilmezse bayılma, kalp yetmezliği ve ani ölümlere neden olmaktadır.
Bradikardi Nedir ve Ne Zaman Tehlikelidir?
Kalbin elektriksel iletim sistemindeki bozukluklar yavaş kalp hızına neden olmaktadır. Bradikardi nedir sorusunun cevabı, kalbin dakikada 60 atımdan daha az atması olarak tanımlanır. Ancak her bradikardi durumu tehlikeli değildir.
Profesyonel sporcular ve sağlıklı bireylerde dinlenme halinde kalp atış hızı düşük olmaktadır. Hatta bradikardi, 65 yaş üstü kişilerde özellikle uyku sırasında sıkça görülmektedir. Bunun yanı sıra, kalp dokusunda hasar, sinoatriyal düğüm sorunları risk nedenleri arasında yer almaktadır. Ayrıca kalbin iletim yollarındaki problemler bradikardiye yol açmaktadır.
Bradikardi belirtileri genellikle beyin ve diğer organlara yeterli oksijen gitmediğinde ortaya çıkar. Nabız 40'ın altına düştüğünde veya 60'ın altında olmasına rağmen belirtiler görüldüğünde tehlikeli olmaktadır. Özellikle hemodinamik dengesizlik ile birlikte görülen bradikardi, hızlı müdahale gerektiren bir kardiyak acildir. Bradikardi tedavi edilmezse, kalp durması ve bilinç kaybı gibi ciddi sorunlara yol açmaktadır.
Bradikardi Belirtileri ve Nedenleri
Vücuda yeterli kan pompalanamaması durumunda bradikardi çeşitli belirtilere yol açar. Beyin ve diğer organlar yeterli oksijen alamadığında yorgunluk, halsizlik ve baş dönmesi hissedilmektedir. Ayrıca göğüs ağrısı, nefes darlığı ve bayılma atakları da görülmektedir. Bradikardi belirtileri arasında zihinsel bulanıklık, konsantrasyon güçlüğü ve hafıza sorunları da sayılmaktadır.
Yavaş kalp hızı, birçok faktörden kaynaklanabilmektedir. Kalbin doğal pili olan sinoatriyal düğümdeki sorunlar veya iletim yollarındaki bozukluklar bradikardiye sebep olur. Hipotiroidizm gibi metabolik problemler de kalp hızını düşürmektedir. Bunun yanı sıra, kalp krizi sonrası oluşan doku hasarı, yaşlanma ve bazı doğumsal kalp hastalıkları da bu duruma yol açmaktadır.
İlaçlar da bradikardi oluşumunda önemli rol oynar. Beta blokerler, kalsiyum kanal blokerleri ve bazı antidepresanlar kalp hızını yavaşlatmaktadır. Potasyum veya kalsiyum gibi elektrolit dengesizlikleri de ritim bozukluğuna neden olabilmektedir. Uyku apnesi, Lyme hastalığı ve, romatizmal hastalıklar bradikardiye yol açan diğer etkenlerdir.
Bradikardi Tanısı ve Tedavi Yöntemleri
Bradikardi şüphesi bulunan hastalarda doğru tanı yöntemlerinin uygulanması hayati önem taşımaktadır. Kardiyoloji uzmanı, hastanın tıbbi geçmişini değerlendirip kalp ritmini dinledikten sonra kesin tanı için ileri testler uygular. Elektrokardiyografi (EKG), kalbin elektriksel aktivitesini ölçerek ritim bozukluklarını saptayan temel tanı aracıdır. Ancak yavaş kalp atımının aralıklı görüldüğü durumlarda, 24-72 saatlik holter monitörü takibi tercih edilmektedir. Ayrıca ekokardiyografi ile kalbin yapısal özellikleri incelenirken, kan testleriyle tiroid fonksiyonları ve elektrolit dengesizlikleri araştırılmaktadır.
Bradikardi tedavisi, altta yatan nedene bağlı olarak planlanmaktadır. Hafif ve geçici durumlarda genellikle müdahale gerekmemektedir. İlaç kaynaklı bradikardilerde doz düzenlemesi veya ilacın kesilmesi önerilmektedir. Semptomatik olgularda atropin gibi ilaçlar acil müdahale amacıyla kullanılmaktadır. Kalp atımının tehlikeli düzeyde düşmesi durumunda ise kalp pili uygulanmaktadır. Bu cihaz, kalbin ritmini düzenleyerek normal hızda çalışmasını sağlar. Tedavi edilmeyen ciddi bradikardi vakaları bayılma, kalp yetersizliği ve ani kalp durması gibi ciddi komplikasyonlara neden olmaktadır.
Sonuç olarak, bradikardi yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilen bir kalp ritim bozukluğudur. Beyin ve diğer organlara yeterli oksijen gitmediğinde tehlikeli sonuçlar doğurmaktadır. Yavaş kalp hızı belirtileri görüldüğünde mutlaka bir kardiyoloji uzmanına başvurulmalıdır. Dakikada 40 atımın altındaki nabız değerleri acil müdahale gerektirir. Doğru tanı yöntemleri ve uygun tedavi yaklaşımlarıyla bradikardi belirtileri kontrol altına alınmaktadır.