Koroner BT Anjiyo (Sanal Anjiyo) Kimler Yaptırmalıdır?
Koroner BT Anjiyo, halk arasında "sanal anjiyo" olarak bilinen ve kalp damarlarını 10 saniyede görüntüleyebilen modern bir teşhis yöntemidir. Günümüzde kalp hastalıklarının erken teşhisinde tercih edilmektedir. Bu teknik, geleneksel anjiyoya göre ağrısız ve kansız bir alternatif sunmaktadır. Özellikle kalp krizi riski taşıyan bireylerde hızlı değerlendirme imkanı sağlayamaktadır. Koroner BT Anjiyo, %80-90 oranında doğru tanı koyma kapasitesine sahiptir.
Koroner BT Anjiyografi (Sanal Anjiyo) Nedir?
Sanal Anjiyo işlemi, bilgisayarlı tomografi cihazı kullanılarak koldaki bir toplardamardan kontrast madde verilerek kalbi besleyen damarların görüntülenmesi tekniğidir. Halk arasında sadece sanal anjiyo değil, aynı zamanda 3 boyutlu bilgisayarlı kalp anjiyosu, ameliyatsız kalp anjiyosu, 10 saniyede kansız ve ağrısız kalp anjiyosu ya da kalp tomografisi gibi isimlerle de bilinmektedir.
Bu tanı yöntemi klasik anjiyografiden oldukça farklıdır. Klasik anjiyografide damarın sadece iç kısmı değerlendirilmektedir. BT anjiyografi ile damarların hem iç kısmı hem de dış kısmı ve damar duvar yapısı detaylı şekilde incelenebilmektedir. Ayrıca, klasik anjiyoda kasık veya el bileğindeki bir atardamardan uzun ve esnek bir kateter kalbe gönderilirken, sanal anjiyo işleminde kalbe kateter gönderilmez ve boya direkt olarak kalp damarlarına verilmez.
Sanal anjiyo nedir sorusuna daha detaylı cevap vermek gerekirse, işlem sırasında kontrast maddenin damar içindeki hareketi bilgisayarlı tomografi cihazı tarafından kaydedilmektedir. Cihazın içinde yer alan foton sayacı teknolojisi görüntülerin yüksek çözünürlükte oluşturulmasını sağlamaktadır. Böylece kalsifiye veya yumuşak plaklar, tıkanıklıklar ve doğumsal damar anomalileri erken evrede tespit edilebilmektedir.
Sanal Anjiyo Süreci Nasıl İlerler?
Koroner BT Anjiyo işlemine hazırlık süreciyle başlar ve çekim sonrası iyileşmeyle tamamlanır. İşlem öncesi hazırlık, görüntüleme kalitesi için büyük önem taşır.
Sanal anjiyo öncesinde, işlemin doğru ve güvenli gerçekleşebilmesi için bazı hazırlıklar gereklidir. Tetkikten en az 5 saat önce aç kalınmalıdır, yalnızca su tüketilmelidir. Kafeinli içecekler (çay, kahve, enerji içecekleri) işlemden bir gece önce kesinlikle tüketilmemelidir. Çünkü bunlar kalp ritmini etkileyebilmektedir. Kullandığınız ilaçlar, böbrek hastalığı veya alerji gibi sağlık durumlarınız varsa mutlaka doktorunuza bildirmelisiniz. İşlem günü takılar çıkarılmakta, kalp hızı kontrol edilmektedir. Gerekirse ilaçla düşürülmektedir. Kol veya el sırtından damar yolu açılmakta, ardından damarları görüntülemek için kontrast madde enjekte edilmektedir.
Hasta, tomografi cihazının sedyesine yatırılarak görüntüleme sırasında kısa süreli nefes tutması istenmektedir. Tüm işlem 10-15 dakika sürerken, BT anjiyografi çekimi yalnızca 10-15 saniye gibi kısa bir sürede tamamlanmaktadır. Kontrast madde uygulandığında geçici sıcaklık hissi, metalik tat veya idrar hissi oluşabilmektedir. Ancak bu durumlar normaldir. Klostrofobisi olan hastalar için de işlem uygundur. Sonrasında bol su içilerek kontrast maddenin atılması sağlanmalıdır, ağır işlerden kaçınılmalıdır. Sonuçlar uzmanlar tarafından değerlendirilerek detaylı bir rapor hazırlanmaktadır.
Kimler İçin Uygundur, Kimler İçin Uygun Değildir?
Koroner BT Anjiyo kimlere yapılmalıdır sorusu, kalp sağlığı için son derece önemlidir. Bu modern tanı yöntemi, özellikle kalp damar hastalığı riskini taşıyan kişiler için büyük fayda sağlamaktadır. Ayrıca;
- Ailede erken yaşta kalp hastalığı öyküsü bulunan bireyler
- Yüksek tansiyon hastaları
- Diyabet hastaları
- Sigara kullananlar
- Obezite sorunu yaşayanlar
- Yüksek kolesterol veya trigliserid değerlerine sahip kişiler
- Göğüs ağrısı veya nefes darlığı şikayeti olanlar
- Stres testi sonuçları belirsiz çıkan hastalar
Ayrıca, daha önce kalp krizi geçirmiş olan veya kalp stenti takılmış hastalar için de kontrol amaçlı bt anjiyografi uygulanabilmektedir. By-pass operasyonu geçirmiş hastaların damar açıklığının değerlendirilmesinde de mükemmele yakın sonuçlar vermektedir.
Bununla birlikte, her hasta için uygun olmayan durumlar da vardır.
- Hamileler ve küçük çocuklar, radyasyon riski nedeniyle bu işlemden kaçınmalıdır.
- İleri düzeyde iyot alerjisi olan kişiler için de potansiyel tehlike içerebilmektedir.
- Kontrast maddeye karşı alerjisi bilinen hastalarda, işlem öncesi koruyucu ilaçlar verilmesi gerekebilmektedir.
- İleri düzeyde böbrek yetmezliği olan hastalarda, kullanılan kontrast madde böbreklere zarar verebileceğinden, mutlaka Nefroloji uzmanı tarafından değerlendirilmelidir. İşlem öncesi ve sonrası sıvı tedavisi uygulanarak böbreklerin zarar görmesi engellenebilmektedir.
- Nefes tutamayan hastalar ve ciddi ritim bozukluğu yaşayan kişilerde Koroner BT Anjiyo net sonuç vermeyebilmektedir. Sonuç olarak, aşırı kilolu bireyler için de görüntü kalitesi yetersiz olabilmektedir. Farklı tanı yöntemleri düşünülmelidir.
Koroner BT Anjiyo, bir tarama testi değil, doktor tavsiyesiyle uygulanması gereken özel bir teşhis yöntemidir. Her hastanın durumu farklı olduğundan, işlemin uygunluğuna mutlaka uzman bir hekim karar vermelidir.